LITERATUR IN EUROPEZE : "DAS KLAINA PRINS" - SAINT EXUPÉRY

Kapitel 17 (Dekasepta)

Kapitel Dekaseptara

Ven on volas zu abi spirit, okuras oft dat on ligas un nidrig. Ik non esis totalmin onest ven ik parlis ov di lixtermanen ov lamperen. Ik riskas zu gebi un idea fals ov unzer planet bai deza ki das non kenderas. Di manen okupas zer nidrig ov plase na das Erta. Vis di dua bilionen ov abitanten dat populatas das Erta rimanis standun i un nidrig presed, als for un miting, de se xelteris fasilmin in un plase publik ov duadeka mila ov longia na duadeka mila ov largia. On povus inkasi das umanite in das mer klaina islin ov das Pasifik.

Di grot personen, sikertmin, non vuns kredos. De se imaginas zu nodigi zer plase. De se kredas important als di baoben. Vu des advizos donk zu makeni das kalkulasia. De adoras di nomeren: deza des makenos plezir. Men non perdu das vaina timp in deza denkmin. Esas inutile. Vu abas fertraunia in mir.

Das klaina prins, un timp na Erta, esis donk zer surprized zu non seni niman. Zi alredas abis paora ov esi bedraged in das planet, ven un ring ov das kolor ov das luna se agitis in das sand.

-- Gut nait, sagenis das klaina prins instinktmin.

-- Gut nait, sagenis das serpent.

-- Na ktori planet ik falis? demandis das klaina prins.

-- Na das Erta, in Afrika, respondis das serpent.

-- Aa, donk non abas niman na das Erta ?

-- Ier, esas das dezert. Non abas niman in di dezerten. Das Erta esas grot, sagenis das serpent.

Das klaina prins sitis na un sten i liftis di oken zu das siel.

-- Ik mir kuestionas, zi sagenis, vis di sternen esas iluminated for dat ieder un povas un dien diskoveri das zaina. Regardu das maina planet. Das esas just supra uns... Men als das esas lange!

-- Das esas bela, sagenis das serpent. Vat du komas zu makeni ier?

-- Ik abas difikulten mit un flor, sagenis das klaina prins.

-- Aa, sagenis das serpent.

I de se silensis.

-- Vo esas di manen? reuzetis endie das klaina prins. On esas un nidrig sola in das dezert.

-- On esas anke sola in das doma ov di manen, sagenis das serpent.

Das klaina prins das regardis long timp:

-- Du esas un animal amuzant, zi das sagenis endie, dun als un finger...

-- Men ik esas mer kraftie dekat das finger ov un reks, sagenis das serpent.

Das klaina prins openis un soridia:

-- Du non esas proper kraftie... Du nixt un timp abas poden... Du nixt un timp povas voiaji...

-- Ik povas dir trageni mer lange dekat un xip, sagenis das serpent.

Das se inradis in turn ov das ankel ov das klaina prins, als un braslet ov golde.

-- Deta ki ik tuxas, ik lui sendas bakom zu das tera ov vo lui ekzitis, zi sagenis ankora. Men du esas pure i du komas ov un stern...

Das klaina prins non respondis nixt.

-- Du makenas mir pieta, du zovel feble, in deza Erta ov granit. Ik povos dir elpeni un dien, vis du abas trop soidaden ov das daina planet. Ik povos...

-- Oo, ik komprenis zer gut, sagenis das klaina prins, men perke du parlas alaveg in enigmen?

-- Ik des rezolvas ala, sagenis das serpent.

I de se silensis...

Kapitel 18 (Dekaokta)

Kapitel Dekaoktara

Das klaina prins traversis das dezert i findis just un flor, un flor mit tria petalen, un flor ov nixt ov nixt.

-- Gut dien, sagenis das klaina prins.

-- Gut dien, sagenis das flor.

-- Vo esas di manen? demandis polimin das klaina prins.

Das flor, un dien, abis sened zu pasi un karavan:

-- Di manen? Abas, ik kredas, seksa or septa. Ik des abis oversened abis kilka iaren. Men jame on non saperas vo des findi. Das vind des promenas. De mankas di radisen, deza des disturbas zer.

-- Zu resenia, sagenis das klaina prins.

-- Zu resenia, sagenis das flor.

Kapitel 19 (Dekanoina)

Kapitel Dekanoinara

Das klaina prins makenis das aufstigia ov un magas berg. Di unik bergen dat zi abas kendered esis di tria vulkanen dat lui arivis bai das kolan. I zi se servis ov das vulkan ekstinged als un klaina bank. “Ov un berg magas als deza, ik povus overseni imediatmin ala das planet i ala di manen”. Men zi non oversenis mer dekat nadelen ov rok bine pointed.

-- Gut dien, zi sagenis instinktmin

-- Gut dien... gut dien... gut dien... respondis das eko.

-- Ki esas vu? sagenis das klaina prins.

-- Ki esas vu... ki esas vu.... ki esas vu...respondis das eko.

-- Esu maina frenden, ik esas sola, zi sagenis.

-- Ik esas sola...ik esas sola...ik esas sola... respondis das eko.

“Vat planet amuzant!” zi denkis dan. Das esas ala sek, i ala pointed, i ala salzated. I di manen mankas imajinasion. De repetas vat on des sagenas... Damoi, ik abis un flor: das alaveg parlis das unara”

Kapitel 20 (Dudika)

Kapitel Dudikara

Men das okuris dat das klaina prins, abun for zer timp veged dor di sanden, di roken i di snegen, diskoveris endie un rut. I di ruten gonas ala zu di manen.

-- Gut dien, zi sagenis

Esis un garden flored ov rozen

-- Gut dien, sagenis di rozen.

Das klaina prins des regardis. De ala similis bai das zaina flor.

-- Ki esas vu? zi des demandis, amazed.

-- Vi esas rozen, lui sagenis di rozen.

-- Aa! sagenis das klaina prins.

I zi se sentis zer infelise. Das zaina flor lui abis rakonted dat das esis das unik ov das zaina spesie in das univers. I das esis dat abis penta mila, ala similar, in un sola garden!

“Das esus bine vexed, zi se sagenis, vis das senis deza... das tusus enormin i pretindus zu mirti, for eskapi bai das ridikul. I ik esus bine obliged zu pretindi zu das sorgeni, perke, visne, zu anke umili mir, das se kuitus praviemin mirti...”

Efter, zi se sagenis ankora: “Ik mir kredis rix mit un flor unik, i ik non posesas mer dekat un roza komune. Deza i di tria vulkanen dat mir arivas bai das kolan, i ov ktori un, filaixt, esas ekstinged for alaveg, deza non makenas ov mir un zer grot prins... “. I liegun na das erb, zi skridis.

Kapitel 21 (Dudikauna)

Kapitel Dudikaunara

Esis dan dat aparisis das foks.

-- Gut dien, sagenis das foks.

-- Gut dien, respondis polimin das klaina prins, ki se turnis men non senis nixt.

-- Ik esas ier, sagenis das voiss, unter das apfeler.

-- Ki esas du? sagenis das klaina prins. Du esas zer bela...

-- Ik esas un foks, sagenis das foks.

-- Komu joki mit mir, lui propozis das klaina prins.

-- Ik non povas joki mit dir, sagenis das foks. Ik non esas kaptived.

-- Aa, pardonu, sagenis das klaina prins.

Men, efter un refleksion, zi adikis:

-- Vat bedoitas “zu kaptivi”?

-- Du non esas ov ier, sagenis das foks, vat du serxas?

-- Ik serxas di manen, sagenis das klaina prins. Vat bedoitas “zu kaptivi”?

-- Di manen, sagenis das foks, abas karabinen i de venatas. Esas zer disturbint! De anke krearas di koken. Deza esas das saina unik interesia. Du serxas di koken?

-- Non, sagenis das klaina prins. Ik serxas frenden. Vat bedoitas “zu kaptivi”?

-- Esas un tinga zer fergeted, sagenis das foks. Das bedoitas “kreari linken”.

-- Kreari linken?

-- Sikertmin, sagenis das foks. Ankora du non esas for mir mer dekat un klaina garzon, in ala similar bai sent mila klaina garzonen. I ik non nodigas dir. I du non nodigas mir, anke non. Ik non esas for dir mer dekat un foks, in ala similar bai sent mila foksen. Men, vis du kaptivas mir, vi nodigos un bai das alter. Du esos for mir unik in das velt. Ik esos for dir unik in das velt...

-- Ik beginas zu kompreni, sagenis das klaina prins. Abas un flor... ik kredas dat das mir kaptivis...

-- Esas posibla, sagenis das foks. On senas in das erta ala spesie ov tingen.

-- Oo, das non esas in das erta, sagenis das klaina prins.

Das foks paresis zer surprized:

-- In un altre planet?

-- Ia.

-- Abas venatoren, in deza planet?

-- Non.

-- Deza esas interesin. I koken?

-- Non.

-- Nixt esas perfekt, soipziris das foks.

Men das foks retornis bai das zaina idea.

-- Das maina live esas monoton. Ik venatas di koken, di manen venatas mir. Ala di koken esas similar, i ala di manen esas similar. Donk, ik tedas mir un nidrig. Men, vis du kaptivas mir, das maina live esos als insuned. Ik kenderos un xum ov stepen dat esos diferent ov ala di altre. Di altre stepen mir makenas retorni unter das tera. Men das daina mir makenos ekziti aut ov das tripono, als un muzik. I dan regardu! Du senas, der bai lange, di felden ov grau? Ik non manjas brot. Das grau for mir esas inutila. Di felden ov grau non mir rekordas ov nixt. I deza esas triste! Men du abas eren kolor ov golde. Dan, esos marveloz ven du kaptivos mir. Das grau, dat esas golded, mir rekordos ov dir. I ik lovos das xum ov das vind na das grau...

Das foks silensis i regardis long timp das klaina prins:

-- Ve rog... kaptivu mir! zi sagenis.

-- Ik naprava das volas, respondis das klaina prins, men ik non abas zer timp. Ik abas frenden zu diskoveri i zer tingen zu kenderi.

-- On kenderas sola di tingen dat on kaptivas, sagenis das foks. Di manen non abas mer das timp for nixt zu kenderi. De xopas tingen alredas makened in di butiken. Men, als non abas nixt butiken ov frenden, di manen non abas mer frenden. Vis du volas un frend, kaptivu mir!

-- Vat nodigas makeni? demandis das klaina prins.

-- Nodigas abi zer pasiens, respondis das foks. Unaramin, du sitos un nidrig lange ov mir, als der, na das erb. Ik regardos dir mit di oken midel klozed, i du non sagenos nixt. Das langajia esas un sors ov slext komprenia. Men, ieder dien, du povos siti un nidrig mer proksim...

In das folgenie dien das klaina prins retornis.

-- Esus beser zu retorni bai das sama stund, sagenis das foks. Vis du komas, for ekzampel, bai katra stunden in das mitag, apo das tria ik beginos zu esi felise. I mer avansos das stund, mer ik mir sentos felise. Bai katra stunden, alredas ik mir agitos i inkietos; ik diskoveros das praiss ov das felisite! Men vis du komas bai kilka stund, ik jame saperos bai kilka stund zu prepari das maina kuore... On nodigas ritualen…

-- Vat esas un ritual? sagenis das klaina prins.

-- Esas anke kilka tinga trop fergeted, sagenis das foks. Esas das dat makenas un dien diferent ov di altre dienen, un stund diferent ov di altre stunden. Abas un ritual, for ekzampel, inter di maina venatoren. De dansas in das jupitdien mit di mexen ov das klain polia. Donk, das jupitdien esas un dien marveloz! Ik gonas mir promeni bai di vinien. Vis di venatoren dansus in kilka dien, di dienen esus ala similar i ik non abus mer vakansen!

Zo, das klaina prins kaptivis das foks. I ven das stund ov das departia esis proksim:

-- Aa, sagenis das foks, ik skridos.

-- Esas das daina kulpa, sagenis das klaina prins, ik non volis nixt ubel for dir, men du bedis mir zu dir kaptivi...

-- Sikertmin, sagenis das foks.

-- Men du gonas skridi! sagenis das klaina prins.

-- Sikertmin, sagenis das foks.

-- Dan, du non gainas nixt!

-- Ik gainas, sagenis das foks, for kauza ov das kolor ov das grau.

Efter, das adikis:

-- Gonu reseni di rozen. Du komprenos dat das daina esas unik in das velt. Du retornos zu sageni mir “zu resenia” i ik dir gebos als gebenia un sekret.

Das klaina prins departis zu reseni di rozen.

-- Du non esas in nixt similar bai das maina roza, du non esas ankora nixt, zi des sagenis. Niman vuns kaptivis, i vu non abas kaptived niman. Vu esas als esis das maina foks, dat esis un foks similar bai sent mila altre. Men ik makenis ov lui maina frend, i nau das esas unik in das velt.

I di rozen esis zer disturbed.

-- Vu esas bela, men vu esas prazan, zi des sagenis ankora. On non povas mirti for vuns. Sikertmin, for das maina roza, un vulgar promener kredus dat das esus similar bai vuns. Men das sola esas mer important dekat ala vuns, perke esas das dat ik vaseris. Efter, esis das dat ik plasis in das globe. I esis das dat ik xelteris mit das stopvind. Perke esas for das dat ik usidis di larven ( mit eksepsion ov dua or tria for di petaluden). Perke esis das dat ik audis se komplanti, or se laudi, or sama kilka timpen se silensi... Perke esas das maina roza.

I zi retornis zu das foks.

-- Zu resenia, zi sagenis

-- Zu resenia, sagenis das foks. Deza esas das maina sekret. Das esas zer simple: on senas gut sola mit das kuore. Das esensiel esas invedibla for di oken.

-- Das esensiel esas invedibla for di oken, repetis das klaina prins, for se rekordi.

-- Esas das timp dat du perdis mit das daina roza dat makenas das daina roza zovel important.

-- Esas das timp dat ik perdis mit das maina roza... sagenis das klaina prins, for se rekordi.

-- Di manen fergetis deza prava, sagenis das foks. Men du non doveras deza fergeti. Du diverdenas responsabla for alaveg for das dat du kaptivis. Du esas responsabla for das daina roza.

-- Ik esas responsabla for das maina roza... repetis das klaina prins, for se rekordi.